OKUL BAŞARISINI ARTTIRMA
Değerli Ebeveynler!
2023-2024 eğitim yılı birinci yarıyılının ortalarına yaklaşmış bulunmaktayız. Bu yıl ilk kez gerçekleştirilecek ortak yazılı sınav tarihleri belli oldu. Bizler de Esenyurt Ortaokulu Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Birimi olarak sınavlar öncesinde ekim ayı veli bülteninde “Okul Başarısını Arttırma ve Velilerin Rolü” konusunu ele almaya çalıştık.
Öğrencinin akademik başarısını etkileyen birçok unsur vardır. Birçok kişi zekânın başarılı olmak için yeterli olduğunu düşünse de yan becerilerle desteklenmedikçe zekâ işlenmemiş bir elmas gibidir.Çocuğun başarısında iç disiplin, verimli ders çalışma becerileri, etkin dinleme becerisi, motivasyon ve kişisel özellikler gibi etkenler önemli rol oynar. Bu etkenlerin desteklenmesinde anne baba olarak neler yapabileceğinizi inceleyelim.
SEVGİYİ KOŞULSUZ SUNMAK!
Başarıyı olumsuz yönde etkileyen etkenlerden birisi çocuğun aile sevgisini koşullu olarak almasıdır. Burada koşuldan kasıt çocuğa gösterilen duygusal ve fiziksel sevginin çocuğun performansına dayalı olarak verilmesidir. “Ödevlerini yaparsan tabi ki birlikte oynayabiliriz.”, “Yemeğini yersen tabi ki seni severim.” Gibi.
Çocuk başarılı veya başarısız olduğunda ailenin çocuğa yönelik sevgisinden bir şey eksilmeyeceği çocuğa hissettirilmelidir. Aksi halde sevgi başarıya koşullandırıldığında çocuk sadece başarısızlıktan değil ailenin sevgisinden mahrum kalmaktan da korkmaktadır.
ÇOCUK İLE İLETİŞİMİN NİTELİĞİ
Çocuğunuza beğendiğiniz ve takdir ettiğiniz yönlerini söylemek, kendi yapısı ve kişiliği ile kabul edildiğini bilmek onu rahatlatacaktır. Çocuğunuza öğüt vermek yerine alternatif çözüm yolları veya seçim hakkı sunun. “ Akşamları kitap oku” demek yerine; “ne tür bir kitap okumak istersin?” gibi.
SORUMLULUK BİLİNCİ
Küçük yaştan itibaren sorumluluklarını fark etmesi sağlanmış ve bu bilinci kazanmış çocuklar bir çok konuda diğerlerinden başarılılar. Çorabını giymekten dişlerini fırçalamaya, odasını toparlamaktan ödevlerini yapmaya, geleceği ile ilgili plan yapmaktan eş seçimine kadar birçok sorumluluk alanı bireyin karşılaşması muhtemel ve gerekli gerçeklerdir.
Tabi bu konuda yaş ve gelişim özellikleri dikkate alınmalı!
ANNE BABA DİKKAT!
Çocuk ders çalışırken, anne-babanın TV seyredip çay içtiği,gezmeye gittiği ya da misafirlikte olduğu bir ortamda "hadi sen odana gidip ders çalış" dendiğinde çocuk odasına gider ders çalışır, ancak aklı dışarıda kalır. Bundan dolayı çocuğunuzun rol modeli olduğunuzu unutmayın.
Çocuğunuzun Başarısız Olmasını İstiyorsanız Bunları Yapın!
“Ne kadar başarı o kadar sevgi!”
Anne babalar zaman zaman çocukları için yaptıkları fedakârlıkları dile getirerek istemeden de olsa, onları baskı altına alabilirler. Başarıya odaklı bu tür ilişkilerde, anne baba çocuğa "Ne kadar başarı, o kadar sevgi" mesajı vermektedir. Çocuğun özgüvenini ve kendine saygısını en çok zedeleyen nedenlerden biri de, bu tür anne-baba-çocuk ilişkisidir. Başarıya koşullu sevgi, çocuğa yarar yerine zarar verir. Çocuk başarı düzeyi ne olursa olsun, anne babası tarafından sevildiğini hissetmek ister. Başarı düzeyinin yükseltilmesi gereken durumlarda, aileler okul ve öğretmenleri ile görüşmeli, bu konuda neler yapılabileceği, okul-aile işbirliği içerisinde değerlendirilmelidir.
“Çok zeki ama çalışmıyor...”
Zaman zaman anne babalar çocuklarının özelliklerini kabul etmeyip, yüksek beklentiler içerisine girebilmekte, çocuklarının sınırlarını aşırı zorlayabilmektedirler. Bu durum, çocuğun büyük bir baskı ve kaygı hissetmesine ve çaresizlik yaşamasına neden olur. Çocuğun özellikleri göz önünde bulundurularak beklentilerin belirlenmesi, çocuğun başarı gösterebilmesi için önemlidir. Anne babalar çocuklarının sınırlarını tanımaya, onların yetenek, ilgi ve değerlerini anlamaya çalışmalıdırlar.
“Başka çocukların onun kadar imkânı yok ama daha başarılılar...”
Anne babalar genellikle çocuklarını ders çalışmaya ve başarılı olmaya teşvik etmek için onları başka arkadaşlarıyla kıyaslama yoluna giderler. Sizi başka anne babalar ile kıyasladığında siz ne hissedersiniz bir düşünün. Ancak, çocuklar sürekli olarak eleştirilmeye, başka çocuklarla kıyaslanmaya başladıklarında, asıl hedeflenenin tam tersi olarak ders çalışmaktan biraz daha uzaklaşmaya başlarlar. Çocuğu kendi gerçekleri içinde değerlendirmek gerekir. Kıyaslamak yerine çocuğa inanıldığını hissettirmek çok daha sağlıklı sonuçlar doğurmaktadır.
“Çalışmak için oturuyor ama sürekli aklı başka yerlerde...”
Bir geçiş döneminde olan gençler, ergenlikle birlikte bir "değişim ve başkalaşım" sürecinden geçmektedirler. Bu hızlı büyüme ve değişime paralel olarak gençlerin, ilgileri de değişmektedir. Bu nedenle de, unutkanlık, dalgınlık, dikkatini yoğunlaştırmakta zorluk yaşayabilirler. Bu durumda en iyi yaklaşım genci anlamaya çalışmak, onu empatik dinlemektir. Mümkün olduğunca çalışırken dikkatini dağıtan unsurları çalışma alanından temizlemek konusunda onu teşvik etmek, çalışma ortamını kendi öğrenme stiline uygun olarak düzenlemesine izin vermek yardımcı olacaktır.
“O kadar söyledim ama dinlemiyor ki!”
Uzun süreli nasihatler, genellikle iletilmek istenilen mesajı iletmekte yetersiz kalırlar. Bazen iletilmek istenen mesajı, kısacık bir sözlü ifadeyle dile getirmek, uzun süreli konuşmalar ve öğütlerden çok daha etkin olabilmektedir. Sürekli tekrarlanan, öğüt görünümlü ancak aslında söylenme şeklindeki cümleler kesinlikle etkili olmayacaktır. Çocuğunuz ya söylediklerinizi dinler gibi görünüp sizi geçiştirecektir ya da sizinle çatışacaktır. Onun gerçekten neyi duymaya ihtiyacı olduğunu hissetmeniz çok daha önemlidir.
Unutmayın!
Başarı sadece okulda alınan not değildir. Eğer özgüven ve sorumluluk kazandırılırsa çocuk hayata hazır hale gelecek; sosyal hayatta “ ben varım ” diyebilecek ve başarı kazanabilecektir.
Esenyurt Ortaokulu Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Servisi
Hasan UĞUR - Psikolojik Danışman
Esra Nur YENER - Psikolojik Danışman
Emel TOK - Psikolojik Danışman
Rabiye AYDEMİR - Psikolojik Danışman